_1704867435.jpeg)
धरान: श्रम सँस्कृति पार्टीले हर्कवादलाई पार्टीको मुल सिद्धान्तकोरुपमा अघि सारेको छ ।
पार्टीको अवधारणा पत्र तथा एजेण्डाहरु सार्वजनिक गर्दै केन्द्रीय अध्यक्ष हर्कराज राई (साम्पाङ)ले प्रकृति, सँस्कृति र प्रविधिको सन्तुलित र समुचित विकासले मात्रै मानव संसार र जगतको रक्षा र उन्नति गर्नसक्छ, र त्यो अवस्था प्राप्त गर्न अनिवार्य श्रम र श्रदानम गर्नुपर्ने बताए ।
‘अनिवार्य श्रम र श्रमदानको नीति र निरन्तरको अभ्यासले मात्रै अभाव, गरीबी, विभेद र त्यसबाट उत्पन्न द्धन्द, लडाई, विनाश र अशान्तिको अन्त्य गर्न सकिन्छ भन्ने मुल राजनीतिक दर्शन हो हर्कवाद ।’
प्रत्यक्ष चुनिने राष्ट्रपति, मुख्यमन्त्री पनि प्रत्यक्ष निवार्चित
श्रम सँस्कृति पार्टीले वालिग मताधिकारद्धारा प्रत्यक्ष चुनिने राष्ट्रपतिको पक्षमा रहेको जनाएको छ । अध्यक्ष साम्पाङका अनुसार कार्यकारी राष्ट्रपतिको एक कार्यकाल ५ बर्षको हुनेछ भने एक व्यक्ति २ पटक भन्दा बढी चुनिन पाउने छैन । ‘राष्ट्रपति र उपराष्ट्रपति एकै लिङ्ग र एकै जाति समुदायको नरहने (दलले उम्मेद्वारी दिदाको अवस्थामा तर चुनिँदा के हुन्छ, सो नतिजानुसार हुनेछ,’ उनले भने, ‘राष्ट्रपतिले राजनीतिक क्षेत्रबाहिरको बिषय विज्ञ या सांसद जसलाई पनि लिएर आफ्नो पायकको सरकार गठन गर्न पाउने । सांसद सरकारमा गए सांसद पद निलम्बन हुने ।’
पार्टीले देशद्रोह, भ्रष्टचार या अनैतिक कृत्य गरेको पुष्टि भए संसदले महाअभियोग लगाउन सक्ने पनि जनाएको छ । साथै, राष्ट्रपति नै राष्ट्र र सरकार दुवैको प्रमुख रहने, संसद र सरकारको पदाधिव ५ बर्षको हुने पनि जनाएको छ ।
यसैगरि, पार्टीले व्यवस्थापिका संघमा २ सदनात्मक र प्रदेशमा १ सदन व्यवस्थापिका रहने जनाएको छ । संघीय व्यवस्थापिका अन्तर्गत राष्ट्रसभा सबै प्रदेशका समान प्रतिनिधित्व गर्ने गरी रहने र प्रतिनिधिसभा प्रदेशको जनसंख्याको अनुपातमा पुर्णसमानुपातिक प्रतिनिधत्व रहने पनि अध्यक्ष साम्पाङले बताए ।
केन्द्रमा राष्ट्रपतिले सरकार गठन गर्दा समानुपातिक समावेशी किसिमको सरकार बनाउने र प्रदेशका मुख्यमन्त्रीसमेत स्थानीय सरकार चुनिए जस्तै प्रत्यक्ष निवार्चित हुने पार्टीले जनाएको छ । राज्यको सबै अंगहरुमा आदिवासी, जनजाति, खसआर्य, मधेशी, दलित, मुस्लिम र अल्पसंख्यक सिमान्तकृत समुदायको अधिकार सुनिश्चित गर्ने गरी समानुपातिक प्रतिनिधित्व गर्ने पुर्णसमानुपातिक निर्वाचन प्रणाली अंगीकार गर्ने पनि अध्यक्ष साम्पाङले जानकारी दिए ।
राज्यको कुनै धर्म नहुने तर व्यक्तिको धार्मिक आस्थाप्रति स्वतन्त्र रहने पनि पार्टीको घोषणापत्रमा उल्लेख छ । ‘कसैले करकाप गरेर धर्म परिवर्तन गराउन नहुने, बाध्य नबनाउने, अन्यथा दण्डनीय मानिने,’ घोषणा पत्रमा भनिएको छ ।
नेपालको सबै जातजातिका मौलिक भाषाहरुलाई राष्ट्रिय भाषा मानिने र मौलिक भाषाहरु शिक्षा र सरकारी कामकाजको भाषाकोरुपमा प्रयोग गर्ने पनि पार्टीले जनाएको छ ।
यस्तै, देशको भौगोलिक अखण्डता, स्वधिनता, सम्प्रभुतामा आँच नआउने गरी देशको समग्रतामा क्षति नपुर्याउने गरी साँस्कृतिक निर्णयहरु गर्ने अधिकार जातजाति समुदायलाई रहने पनि उल्लेख छ ।
धनीबाट धेरै कर लिएर गरीबलाई बचाउने
वैज्ञानिक कर लागु गर्ने जनाउदै साम्पाङले धनीबाट धेरै लिएर गरीबलाई बचाउने नीति लिने घोषणा गरे । चेतना र देशभक्ति जागरणसहितको भौतिक विकास श्रमदानको विधिलाई प्रथामकता दिन आवश्यक ऐन कानुन बनाउने पनि उनले बताए ।
‘सबै नागरिकलाई सबै खाले विकासमा श्रमदानमार्फत सकृयरुपमा जोडिनेछ,’ उनले भने, ‘पहँुच र शक्तिको आडमा गरिने असमान र अन्यायपुर्ण विकासको वितरण अन्त्य गर्ने, काठमाण्डौं केन्द्रित या शहर केन्द्रित विकासलाई गाउँघर केन्द्रित बनाउनेछौं ।’
कम उब्जनी हुने क्षेत्रहरुमा मात्र बस्ती बसाउने नीति लिने र आवासको नाममा गरिने अनावश्यक भूमि प्लटिङ रोक लगाउने पनि अध्यक्ष साम्पाङले बताए । सुकुम्बासी समस्या समाधान गर्ने, भुमाफियाकरण रोक्ने, कृषि र उद्योगहरुलाई प्राथमिकता दिने पनि घोषणा गरेका छन् ।
तीन दिन मात्र पढाउने, जेनजीलाई उत्पादनमा लगाउने
जेन जी पुस्तालाई उत्पादन, निर्माण र आविष्कारमा लगाउने, जीवनपयोगी शिक्षा पद्दती लागु गरी हप्ताको ३ दिन मात्र पढाउने व्यवस्था मिलाएर पढ्नु बिषयबस्तु र किताबको संख्या, पाठ्यभार घटाउने पनि साम्पाङले बताए ।
आर्थिक विकासमा बाधक ऐन कानुन संशोधन गरेर प्राकृतिक स्रोत साधनको उपयोग गरी अर्थतन्त्र बढाउने नीति पनि पार्टीले लिने साम्पाङले बताए । पिपिपि मोडलमा आर्थिक संस्थानहरु निर्माण र सञ्चालन गर्ने, निःसर्त अन्तराष्ट्रिय लगानी र प्रविधिको राष्ट्रिय हितमा विकास समिति अवधिको लागि मात्र उपयोग गर्ने पनि पार्टीले जनाएको छ ।
यस्तै, अनुचित बजारलाई नियन्त्रण गर्ने, स्वदेशी उत्पादन र उपभोगमा जोड दिदै साम्राज्यवादी बजारमा रोक लगाउने पनि अध्यक्ष साम्पाङले बताए ।
‘मौलिक तथा नयाँ प्रविधिको विकास र प्रयोग गरी पूँजी निर्माण गर्ने, निर्वाहमुखी अर्थतन्त्रलाई बढावा दिदै निर्यातमुखी अर्थतन्त्र बनाउने, आर्थिक विकासलाई केन्द्रमा राखेर भौतिक विकास योजना बनाउने,’ उनले भने,‘५ बर्षभित्र विकासको लय निकालेर १० बर्षभित्र उद्देश्य प्राप्त गर्ने राष्ट्रिय आर्थिक कार्यक्रमहरु लागु गर्ने ।’
